Συλλογική εναντίωση στο «αντι-περιβαλλοντικό» νομοσχέδιο Χατζηδάκη

Ελλιπή διαβούλευση και διαδικασίες «εν κρυπτώ» καταγγέλλουν περιβαλλοντικές, και μη, συλλογικότητες

 

Ελλιπή διαβούλευση και διαδικασίες «εν κρυπτώ» καταγγέλλουν περιβαλλοντικές, και μη, συλλογικότητες

Δήμητρα Κατσάδα, Επιστημονική Συνεργάτης «iSea»
«Ζητούμε να υπάρξει μια ουσιαστική αλλαγή, και όχι υποβάθμιση του περιβάλλοντος»

Στην Ολομέλεια της Βουλής ξεκίνησε χθες, εν μέσω έντονων διαμαρτυριών περιβαλλοντικών φορέων και συλλογικοτήτων, η συζήτηση του νομοσχεδίου του υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο «Εκσυγχρονισμό Της Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας».

Το «αντι-περιβαλλοντικό» νομοσχέδιο, όπως έχει χαρακτηριστεί, έφτασε στην Βουλή όπου και ψηφίζεται σήμερα, Τρίτη, 5 Μάϊου, μέσω φαστ – τρακ διαδικασιών και φέρει ριζικές αλλαγές στην νομοθεσία σε ζητήματα που αφορούν τις διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης, τη διαχείριση των αποβλήτων, ενώ νομοθετεί ουσιαστικά την κατάργηση της διαβούλευσης, μέσω αύξησης της διάρκειας ισχύος των Αποφάσεων Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων, και σταδίων που δε μπορεί να γνωμοδοτήσει μια δημόσια αρχή ή το κοινό, με αποτέλεσμα να εκλείπει η δημόσια συμμετοχή από τις διαδικασίες της ΕΠΕ, ερχόμενη, έτσι και σε αντίθεση με την Οδηγία 2011/92/ΕΚ (άρθρα 6, 11), με το άρθρο 191 της Συνθήκης ΕΕ και με τη Σύμβαση Αάρχους (άρθ. 6 παρ. 10).

28.500 υπογραφές ενάντια στο «μαύρο» του περιβαλλοντικού νομοσχεδίου

Την ίδια ώρα περισσότερες από 170 περιβαλλοντικές οργανώσεις και συλλογικότητες κλιμακώνουν τις δράσεις τους, ζητώντας την άμεση απόσυρσή του, ενώ σε συνέχεια και των σχετικών κινητοποιήσεων που διοργανώθηκαν και χθες σε μεγάλες πόλεις, συνεχίζεται η συγκέντρωση υπογραφών στη διαδικτυακή εκστρατεία των WWF Ελλάς και Greenpeace, για την απόσυρση το σχεδίου νόμου που μέχρι στιγμής έχει ξεπεράσει τις 28.500 υπογραφές οι οποίες και παραδόθηκαν χθες στον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Όπως αναφέρεται και στο σχετικό κείμενο με το νομοσχέδιο αυτό «για πρώτη φορά, κυβέρνηση υποβαθμίζει προκλητικά την περιβαλλοντική νομοθεσία, επιτρέποντας ρητά εξορύξεις πετρελαίου και αερίου μέσα σε ζώνες προστατευόμενων περιοχών, ενώ για πρώτη επίσης φορά κυβέρνηση αφαιρεί από την τοπική κοινωνία και τις δημοτικές αρχές το δικαίωμα γνώμης για έρευνες υδρογονανθράκων στις δημόσιες περιοχές ιδιοκτησίας τους».

64 άρθρα δεν είδαν ποτέ το φως της δημοσιότητας

Οι δύο οργανώσεις επίσης καταγγέλλουν και την διαδικασία που ακολουθήθηκε αναφέροντας πως ενώ το νομοσχέδιο είχε τεθεί αρχικά σε δημόσια διαβούλευση με 66 άρθρα, η τελική του μορφή, όπως αυτή κατατέθηκε προς συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή είχε 130 άρθρα, 64 εκ των οποίων δεν είδαν ποτέ το φως της δημοσιότητας.

«Τέτοιες διαδικασίες εντείνουν την κακονομία, την ανασφάλεια δικαίου και τελικά υπονομεύουν τη δημοκρατία μας» αναφέρουν ζητώντας από την κυβέρνηση «να μην επιτρέψει στην πετρελαϊκή βιομηχανία να αλώσει κάθε περιβαλλοντική προστασία, στερώντας από τις τοπικές κοινωνίες το αυτονόητο δικαίωμα να έχουν λόγο. Να αποσύρει άμεσα όλες τις διατάξεις για τις εξορύξεις από το συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Να βρει επιτέλους το πολιτικό σθένος να ακυρώσει τα σχέδια εξόρυξης υδρογονανθράκων στη χώρα, βάζοντας τέλος στο σήριαλ περιβαλλοντικού τρόμου που εκτυλίσσεται σε τεράστιες χερσαίες ή/και θαλάσσιες περιοχές της Ηπείρου, της Δυτικής Ελλάδας, της Πελοποννήσου, του Ιονίου και της Κρήτης».

Δήμητρα Κατσάδα: «Υπέρ του συντονισμού της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, αλλά με σωστούς όρους και ουσιαστικές αλλαγές»

Για το περιεχόμενο του νομοσχεδίου αλλά και τη διαδικασία η οποία ακολουθήθηκε μίλησε στο «Ράδιο Παρατηρητής 94fm» η Επιστημονική Συνεργάτης της Περιβαλλοντικής Ομάδας “iSea” κ. Δήμητρα Κατσάδα, υπογραμμίζοντας εξ αρχής τις «παραλείψεις» της διαδικασίας. «Η όλη διαδικασία ψήφισης του νομοσχεδίου, δεδομένων και των συνθηκών, ήταν ιδιαίτερη. Πρόκειται για ένα μεγάλο, πολύπλοκο αλλά και πολυσήμαντο νομοσχέδιο, που θα φέρει σημαντικές αλλαγές στην περιβαλλοντική νομοθεσία της Ελλάδας» ανέφερε η ίδια χαρακτηριστικά χαιρετίζοντας μεν την προσπάθεια συντονισμού της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, αλλά όπως επεσήμανε «με σωστούς όρους και ουσιαστικές αλλαγές».

Η κ. Κατσάδα στάθηκε τόσο στο ελάχιστο χρονικό διάστημα διαβούλευσης των δύο εβδομάδων που δόθηκε, υπογραμμίζοντας τις έκτακτες συνθήκες που βρίσκονταν σε ισχύ, και σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, τονίζοντας πως παρόλα αυτά αναρτήθηκαν περισσότερες από 1500 ενστάσεις από φορείς, οι οποίες παρά τις διαβεβαιώσεις του Υπουργού στις αρχές Απριλίου, τελικά δεν ελήφθησαν υπόψιν στο τελικό κείμενο του νομοσχεδίου.

Πέραν αυτού το τελικό κείμενο του νομοσχεδίου που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της Βουλής πριν από μία περίπου εβδομάδα, συμπεριελάμβανε και 64 νέα άρθρα τα οποία όπως επεσήμανε «δεν ελήφθησαν ποτέ υπόψιν στην προηγηθείσα διαβούλευση».

Τα κυριότερα σημεία αντίδρασης

Το πρώτο εξ αυτών και πολύ βασικό ζήτημα το οποίο επεσήμανε η ίδια αφορά στις προστατευόμενες περιοχές της Ελλάδας, καθώς καταργεί την αυτοτέλεια των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦΔΠΠ), θεσπίζοντας λιγότερους φορείς, συγκεκριμένα μονάδες διαχείρισης, που θα έχουν στην εποπτεία τους μεγαλύτερες περιοχές.

«Είναι μεν θετικό το γεγονός ότι το νομοσχέδιο προβλέπει τη δημιουργία του ΟΦΥΠΕΚΑ του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, ο οποίος θα είναι κεντρικός φορέας που θα διαχειρίζεται τον φορέα διαχείρισης» ωστόσο όπως εξήγησε «οι μονάδες αυτές χάνουν πλέον το συμμετοχικό και τον αποφασιστικό χαρακτήρα τους και επιπλέον προβλέπεται να ιδρύονται μόνο κάποιες επιτροπές, οι οποίες όμως θα έχουν καθαρά συμβουλευτικό χαρακτήρα» προσέθεσε.

Ένα άλλο σημαντικό σημείο έχει να κάνει με το γεγονός ότι προβλέπονται οι εξορύξεις υδρογονανθράκων μέσα σε προστατευόμενες, NATURA, με το νομοσχέδιο να προωθεί στην ουσία μεταλλευτικές δραστηριότητες, και εξορύξεις υδρογονανθράκων σε όλες τις προστατευόμενες περιοχές, ενώ ένα ακόμα σημείο στο οποίο στάθηκε η ίδια είναι η δυνατότητα που πλέον θα παρέχεται για έρευνα κοιτασμάτων υδρογονάνθρακα, σε δημόσια ή ιδιωτική έκταση, χωρίς να χρειάζεται άδεια.

Το νομοσχέδιο δίνει επίσης τη δυνατότητα νομιμοποίησης αυθαιρέτων εντός δασικών εκτάσεων και κατά περίπτωση εντός υγροτόπων και ρεμάτων, για 30 χρόνια, που είχε απορριφθεί από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), ενώ απλοποιεί και τις διαδικασίες διαχείρισης στερεών αποβλήτων χωρίς να λαμβάνει μέτρα κατά της υποβάθμισης των ρεμάτων από την ανεξέλεγκτη διάθεση αστικών και βιομηχανικών λυμάτων μέσα σε αυτά.

«Ο αντίκτυπος που περιμένουμε να έχει το νομοσχέδιο εφόσον ψηφιστεί ως έχει θα είναι σίγουρα αρνητικός» επεσήμανε η κ. Κατσάδα, υπογραμμίζοντας τον κίνδυνο υποβάθμισης περιοχών NATURA, επισημαίνοντας κυρίως τους κινδύνους για τους οικοτόπους, αλλά και τα κέντρα ζωής που υπάρχουν σε αυτά.

Ερωτηθείσα σχετικά με τα επόμενα βήματα σε επίπεδο κινητοποιήσεων και αντιδράσεων η κ. Κατσάδα εξήγησε πως βασικό αίτημα των αντιδρώντων συλλογικοτήτων είναι μεγαλύτερος χρόνος διαβούλευσης. «Αυτό που ζητούν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, διάφοροι φορείς αλλά και πολίτες, είναι να δοθεί παράταση σε όλη αυτή τη διαδικασία. Ακόμα κι αν δεν είναι πολύ μεγάλη πράξη, να επιτευχθεί τουλάχιστον υπό συνθήκες κανονικότητας και να γίνει μια ουσιαστική διαβούλευση».

Άλλωστε όπως υπογράμμισε «είναι ένα νομοσχέδιο που δεν αφορά ένα κομμάτι πολιτικής νομοθεσίας, αλλά πάρα πολλά σημεία και επομένως πρέπει να υπάρξει μια ουσιαστική συζήτηση και μελέτη πάνω σε αυτό, και σίγουρα όχι με την διαδικασία του κατεπείγοντος». «Ζητούμε να υπάρξει μια ουσιαστική αλλαγή, και όχι υποβάθμιση του περιβάλλοντος» κατέληξε.

Νατάσσα Βαφειάδου
Παρατηρητής της Θράκης