Γιάννενα: Αναβολή για τον Ιούνιο του 2020 στη δίκη για τις κλεμμένες εικόνες

Μια από τις σημαντικότερες δικαστικές υποθέσεις για την περιοχή των Ιωαννίνων και την προστασία της πολιτιστικής και θρησκευτικής κληρονομιάς, η δίκη για τις κλεμμένες εικόνες από μονές και εκκλησίες της Ηπείρου, ξεκίνησε στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων, για να διακοπεί όμως σχεδόν αμέσως και να λάβει αναβολή για τις 16 Ιουνίου του 2020.

 

Μια από τις σημαντικότερες δικαστικές υποθέσεις για την περιοχή των Ιωαννίνων και την προστασία της πολιτιστικής και θρησκευτικής κληρονομιάς, η δίκη για τις κλεμμένες εικόνες από μονές και εκκλησίες της Ηπείρου, ξεκίνησε στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων, για να διακοπεί όμως σχεδόν αμέσως και να λάβει αναβολή για τις 16 Ιουνίου του 2020.

Οι λόγοι της αναβολής έχουν να κάνουν με την απουσία του Εισαγγελέα, καθώς κρίθηκε σκόπιμο να μην ξεκινήσει η εκδίκαση από την Εισαγγελέα που τον αναπλήρωνε.

Από νωρίς το πρωί, στην αίθουσα του δικαστηρίου βρέθηκαν ο Μητροπολίτης Ιωαννίνων Μάξιμος, αλλά και ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης ως μάρτυρας κατηγορίας. Στο εδώλιο του κατηγορουμένου για συγκρότηση και διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης, κάθεται, μετά από βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών Ιωαννίνων, ένας αρχιμανδρίτης, ο οποίος δεν παρέστη σήμερα στο δικαστήριο, αλλά και πέντε ακόμη άτομα. Ανάμεσά τους ένας 48χρονος ιδιοκτήτης ξενοδοχειακής μονάδας από τα Τρίκαλα και ένας βιβλιοδέτης, στο παλαιοπωλείο του οποίου στο Μοναστηράκι βρέθηκαν κλεμμένα βιβλία και Ευαγγέλια από την Ήπειρο.Η σύλληψη, μάλιστα,του τελευταίου, το 2015, συνέβαλε καταλυτικά στην προώθηση της υπόθεσης, που απασχολεί την περιοχή για μια δεκαετία περίπου, καθώς υπέδειξε ως προμηθευτή των κειμηλίων τον 48χρονο.

Η μεγαλύτερη κλοπή σημειώθηκε τα Χριστούγεννα του 2009 στον ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου (του 1630), στο Κουκούλι Ιωαννίνων του δήμου Ζαγορίου, απ’ όπου εκλάπησαν 67 εικόνες του 17ου και 18ου αιώνα, ιερά σκεύη, και άλλα κειμήλια. Αντίστοιχες κλοπές είχαν γίνει και ακολούθησαν σε πολλά ακόμη μοναστήρια και εκκλησίες της Ηπείρου και όχι μόνο.

Αν και δε θέλησε να αναφερθεί στην ουσία της υπόθεσης, ο περιφερειάρχης Αλέξανδρος Καχριμάνης υπενθύμισε ότι η πρώτη φορά που ασχολήθηκε με το ζήτημα ήταν όταν κλήθηκε σε μια σύσκεψη στο Τσεπέλοβο, από τον τότε δήμαρχο Τύμφης Γιώργο Σουκοβέλο. «Τους είπα τότε να αναρτήσουμε όσες φωτογραφίες κλεμμένων εικόνων υπάρχουν και σήμερα βρίσκομαι εδώ ως μάρτυρας κατηγορίας. Τα υπόλοιπα θα τα πούμε στο δικαστήριο», σημείωσε.

Η ανάρτηση των φωτογραφιών των κλεμμένων εικόνων στην ιστοσελίδα της περιφέρειας Ηπείρου είχε τότε αποτελέσματα, με κάποιες από αυτές να εντοπίζονται το 2011 στη γνωστή γκαλερί Temple του Λονδίνου, αλλά και στο Άμστερνταμ. Έκθεση για την υπόθεση είχε μάλιστα κάνει και η Scotland Yard, κατονομάζοντας και τον 48χρονο από τα Τρίκαλα σε αυτή.

Την ίδια περίπου περίοδο, επαναπατρίστηκαν οι πρώτες έξι εικόνες, ενώ τον Απρίλιο του 2016 επαναπατρίστηκαν από τη Γερμανία τρεις εικόνες -μεταβυζαντινά κειμήλια κατόπιν συντονισμένων ενεργειών των Εφορειών Αρχαιοτήτων και των ελληνικών διπλωματικών αρχών, ενώ είχε προηγηθεί απόφαση του Ειρηνοδικείου του Μονάχου για την οριστική απόδοσή τους στο Ελληνικό Δημόσιο.

Μεταξύ αυτών, ένα αμφιπρόσωπο εικονίδιο χορού (με τις παραστάσεις των Αγίων Αναργύρων και των Τριών Ιεραρχών), 18ου αι., που είχε κλαπεί από το ναό Κοίμησης Θεοτόκου Κουκουλίου το διάστημα 21 έως 25 Δεκεμβρίου 2009.

Όπως αναφερόταν τότε σε ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, το 2012, η τότε Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών, αρμόδια τότε υπηρεσία του υπουργείου Πολιτισμού για θέματα αρχαιοκαπηλίας, πληροφορήθηκε από την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση Ηπείρου ότι σε οίκο δημοπρασιών στη Γερμανία (Hargesheimer&Günther, έδρα Düsseldorf) διατίθεντο προς πώληση μεταβυζαντινά κειμήλια κλαπέντα από ελληνικά εκκλησιαστικά μνημεία. Ακολούθησε άμεση κινητοποίηση, έλεγχος του τηρούμενου ηλεκτρονικού φωτογραφικού αρχείου και συνεργασία με τις συναρμόδιες περιφερειακές Εφορείες Αρχαιοτήτων με αποτέλεσμα την ταυτοποίηση 18 κλαπέντων μεταβυζαντινών κειμηλίων από ναούς της Ηπείρου κυρίως αλλά και της Θεσσαλίας και της Δ. Μακεδονίας.

Συνολικά, ο αριθμός των κλαπέντων εικόνων και κειμηλίων είναι δύσκολο να υπολογιστεί, ωστόσο φαίνεται πως ανέρχονται σε αρκετές εκατοντάδες.

Γεωργία Χαλάτση
Ηπειρωτικός Αγών