Eίναι αμαρτία ο κόσμος να έχει ελιές στα δένδρα και να μην μπορεί να τα μαζέψει, επισημαίνει ο πρόεδρος του συνεταιρισμού Μονολίθου
Eίναι αμαρτία ο κόσμος να έχει ελιές στα δένδρα και να μην μπορεί να τα μαζέψει, επισημαίνει ο πρόεδρος του συνεταιρισμού Μονολίθου
Ένα ακόμη συνεταιριστικό ελαιοτριβείο της Ρόδου, μετά από εκείνο του Αρχαγγέλου τις προηγούμενες ημέρες, αναγκάστηκε να πάρει την απόφαση να σταματήσει να δέχεται την πληρωμή του σε είδος (σ.σ. ελαιόλαδο), το λεγόμενο εκθλιπτικό δικαίωμα και να αμείβεται σε χρήμα, για να μπορέσει να παραμείνει βιώσιμο, έπειτα από την κατακρήμνιση της τιμής του ελαιολάδου που σημειώθηκε φέτος.
Πρόκειται για το ελαιοτριβείο του Μονολίθου, το οποίο μάλιστα φέτος μετά τις εξελίξεις που υπήρξαν με τα αντίστοιχα διφασικά εργοστάσια επεξεργασίας λαδιού, λόγω αδυναμίας διαχείρισης του πυρήνα, δέχεται διπλάσιο και τριπλάσιο όγκο ελαιοκάρπου από τις προηγούμενες χρονιές.
Μιλώντας στη «Ροδιακή», ο επί 12 συναπτά έτη πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Μονολίθου κ. Αριστοτέλης Πιζήμολας, ο οποίος παράλληλα είναι στο συγκεκριμένο ελαιοτριβείο διαχειριστής τα τελευταία 17 έτη και εργαζόμενος εκεί από το 1996, εξηγεί τους λόγους για τους οποίους οδηγήθηκαν σε αυτή την απόφαση. Παράλληλα, αναφέρεται στη σημασία που έχει το εργοστάσιο για τη γύρω περιοχή, στη φετινή παραγωγή, αλλά και στο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί με τα άλλα εργοστάσια.
Αναλυτικότερα, ο κ. Πιζήμολας αναφέρθηκε αρχικά στο ζήτημα που δημιουργήθηκε στον συνεταιρισμό, που αριθμεί πάνω από 120 μέλη και εννιά εργαζόμενους: «Το Δ.Σ. συνεδρίασε εκτάκτως το περασμένο Σάββατο το βράδυ λόγω της κατάστασης που δημιουργήθηκε το τελευταίο διάστημα με τα προβλήματα των ελαιοτριβείων και ένα από τα πιο σοβαρά θέματα είναι πώς θα λειτουργήσουμε από εδώ και πέρα. Προσωπικά πρότεινα αμέσως μετά την ερχόμενη Τρίτη (σ.σ. σήμερα) που είχαμε και τα τελευταία προγραμματισμένα ραντεβού να κλείσουμε. Όπως τα έβαλα κάτω αν πουλήσουμε αυτή τη στιγμή το λάδι στην τιμή που μας πρότεινε ο έμπορος, ήδη έχουμε ζημιές γύρω στα 10.000 ευρώ! Δουλεύουμε τον τελευταίο ένα μήνα, μέρα – νύχτα και το αποτέλεσμα είναι να έχουμε παθητικό στον τζίρο μας και φθορά των μηχανημάτων μας».
Όπως σημειώνει ο κ. Πιζήμολας, η τιμή φέτος είναι πολύ χαμηλή: «Μας επισκέφθηκε έμπορος και πήρε δείγμα του ελαιολάδου από τις δεξαμενές μας. Ύστερα από τις μετρήσεις που έκανε μας έδωσε τιμή γύρω στο 1,60 – 1,70 ευρώ το κιλό, εξαρτάται από την ποιότητα. Θα κάνουμε βέβαια και εμείς δικές μας μετρήσεις, αλλά με αυτή την τιμή δεν βγαίνει οικονομικά, όχι μόνο το ελαιοτριβείο, αλλά και ένας παραγωγός! Καλύτερα οι παραγωγοί να καθίσουν στο σπίτι τους και εμείς στα δικά μας, τουλάχιστον η ζημιά θα είναι πολύ μικρότερη. Αν λειτουργεί το ελαιοτριβείο δημιουργούνται και κάποια έξοδα, όπως είναι ρεύμα, νερό, εργατικές ώρες κλπ. Στην ουσία θα πάνε εκεί τα όποια κέρδη μας».
Τι ίσχυε όμως τα προηγούμενα χρόνια; Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι «όσα χρόνια είμαι εδώ και από την εμπειρία μου, έχουμε κοστολογήσει ότι όταν η τιμή του ελαιολάδου πέφτει κάτω από τα 2,5 ευρώ είναι ίσα βάρκα, ίσα νερά. Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια η τιμή ήταν σχετικά καλή. Ήταν γύρω στα 2,80 – 3,00 ευρώ. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια δεν το πουλούσαμε στους εμπόρους γιατί η παραγωγή ήταν μικρή και πολύς κόσμος αγόραζε έτσι κι αλλιώς το δικαίωμα του, αλλά και επιπλέον ελαιόλαδο. Έχουμε πελάτες που δεν έβγαζαν καθόλου λάδι τις προηγούμενες περιόδους».
Ωστόσο, πρυτάνευσε η λογική και πάρθηκε, όπως εξηγεί ο ίδιος μια δύσκολη μεν απόφαση, αλλά τέτοια που να μπορέσει να παραμείνει βιώσιμος ο Αγροτικός Συνεταιρισμός: «Εμείς θέλουμε να εξυπηρετήσουμε τον κόσμο. Ο σκοπός του συνεταιρισμού είναι άλλωστε αυτός. Εξυπηρετούμε τα μέλη μας και τα γύρω χωριά. Γι’ αυτό αποφασίσαμε ότι για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε τη λειτουργία μας, ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί αυτό είναι να πληρώνεται το δικαίωμα στα 3 ευρώ το κιλό από την Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου. Κρατάμε το 15%, συν τον δάκο και τον ΦΠΑ. Για κάθε 100 κιλά λάδι που βγάζει κάποιος θα πληρώνει 48 ευρώ. Δυστυχώς, δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να μπορέσουμε να είμαστε βιώσιμοι. Αλλιώς καλύτερα να κλείσουμε για να μην έχουμε μεγαλύτερες ζημιές».
Ο Αριστοτέλης Πιζήμολας έκανε εξάλλου μια μικρή ιστορική αναδρομή: «Είναι πάνω από 70 χρόνια που έχουμε στον Μονόλιθο ελαιοτριβείο. Ακόμη το πρώτο ελαιοτριβείο με τις πέτρες που είχαμε μέσα στο χωριό, υπάρχει! Από τις αρχές της δεκαετίας του ’70 χτίστηκε το κτήριο αυτό στην είσοδο του χωριού, το οποίο λειτουργούσε με το παλιό σύστημα. Από το 1978 εκσυγχρονίστηκε με μηχανήματα και το 2005 έγινε ανανέωση των μηχανημάτων μέσω προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, αυξάνοντας τη δυναμικότητά μας για να μπορούσε να εξυπηρετούμε καλύτερα τον κόσμο».
Παραδέχεται όμως ότι υπήρξαν και θυσίες για να μείνει ανοιχτό: «Για να κρατηθεί το ελαιοτριβείο τα πρώτα χρόνια, επειδή είχαν πάρει δάνεια και τα επιτόκια ήταν πολύ ακριβά, αναγκάστηκε ο κάθε συνεταίρος να δώσει κάποια χρήματα παραπάνω για να μείνει ζωντανό. Πρόσφατα ο συνεταιρισμός σε κάποια φάση είχε βρεθεί ξανά σε οικονομική δυσκολία, λόγω των χρεών που είχε στις τράπεζες και σκέφτηκαν οι χωριανοί που δούλευαν στο ελαιοτριβείο να μην πάρουν τους μισθούς τους για εκείνη τη χρονιά, για να βοηθήσουν τον συνεταιρισμό να καταβάλει τις δόσεις στην τράπεζα.
Υπήρξαν κι άλλες φορές που ζητήθηκε από τα μέλη του συνεταιρισμού να κάνουν αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, όπως στον τελευταίο εκσυγχρονισμό του 2005 που από 150 αυξήθηκε η μερίδα στα 300 ευρώ. Ευτυχώς τα μέλη συμπαραστέκονται. Όλα τα διοικητικά συμβούλια που έχουν περάσει, αλλά και οι πρόεδροι του χωριού πάντα είχαν σκοπό να παραμείνει βιώσιμος ο συνεταιρισμός για να εξυπηρετεί τον κόσμο, αλλά και εφόσον περισσεύουν χρήματα είτε να βελτιωθεί κι άλλο το ελαιοτριβείο, είτε να κάνουμε κάποια έργα στο χωριό, γιατί δυστυχώς έχουμε μείνει μόνοι μας».
Ποια είναι όμως η σημασία του Αγροτικού Συνεταιρισμού για τον Μονόλιθο; «Δεν είμαστε εδώ για να βγάλουμε πλούτη ή για να βγάλουμε λεφτά. Τα χρήματα που περισσεύουν τα διαθέτουμε πάλι στο ελαιοτριβείο, γιατί οι ανάγκες είναι συνεχόμενες. Βοηθάει και το χωριό να έχει ζωντάνια, γιατί τον χειμώνα είναι 70 – 80 μόνιμοι κάτοικοι. Το καλοκαίρι γίνονται διπλάσιοι και παραπάνω. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος, αλλά και ο Αγροτικός Συνεταιρισμός είναι τα μόνα πράγματα που έχουν μείνει στο χωριό.
Οι δύο σύλλογοι έχουν κάνει αρκετά έργα μέσα στον Μονόλιθο», υπογραμμίζει ο κ. Πιζήμολας.
Ο πρόεδρος του συνεταιρισμού αναφέρθηκε στον τρόπο λειτουργίας του τα τελευταία χρόνια, αλλά και στην πίεση που δημιουργήθηκε φέτος: «Τα μέλη του συνεταιρισμού έχουν αποφασίσει εδώ και χρόνια να δίνουν προτεραιότητα στους παραγωγούς από τα γύρω χωριά την ημέρα και να βγάζουν οι Μονολιθιάτες το λάδι τους μετά τα μεσάνυκτα ή όποτε έχει κενό.
Εξυπηρετούμε περίπου στα 14 – 15 χωριά. Από Κατταβιά μέχρι Ασκπληπιειό και από Αττάβυρο μέχρι Κρητηνία! Θέλω να ζητήσω συγγνώμη για το πρόβλημα που δημιουργήθηκε με την αναμονή του κόσμου φέτος. Εμείς χρόνια δουλεύαμε με πίνακα, όπου έγραφαν το όνομά τους. Περίμεναν λίγες ώρες, αλλά είχαν τη σειρά τους και ήξεραν πως ότι ώρα και να έρθουν θα βγάλουν το λάδι τους. Είδαμε φέτος ότι δεν μπορούσε να συνεχιστεί αυτό. Ήρθαν ξαφνικά μια Δευτέρα πρωί 42 αυτοκίνητα φορτωμένα!
Δουλεύαμε δύο μέρες, μέρα – νύχτα, για να εξυπηρετήσουμε μόνο αυτούς, από άλλα χωριά. Οι δικοί μας χωριανοί δεν το γνώριζαν και συνέχιζαν να φέρνουν και εκείνοι τις ελιές τους με αποτέλεσμα να γεμίσει όλος ο χώρος. Αναγκαστήκαμε λοιπόν να αλλάξουμε το σύστημα και να το κάνουμε με ραντεβού, για να ελέγχεται η κατάσταση. Όμως ακόμη κι έτσι είχαμε κλεισμένα ραντεβού για δέκα συνεχόμενες ημέρες! Ήταν πολλές, αλλά δεν είχαμε άλλη επιλογή».
Όσο για τη ραγδαία αύξηση στην κίνηση λέει χαρακτηριστικά ότι «υπήρξε τόση πολύ αύξηση, που δεν μπορούσαμε να παίρνουμε άλλες ελιές. Σταμάτησα να απαντάω στα τηλέφωνα γιατί δεν προλάβαινα. Υπήρχε μέρα που είχα 150 κλήσεις! Δεν μπορώ να μιλάω στο τηλέφωνο τόση ώρα και να μην βλέπω τι γίνεται μέσα στο ελαιοτριβείο. Αλλιώς θα μείνουμε πίσω και στα δύο. Τα πέντε ελαιοτριβεία που έχουνε μείνει και μέχρι τον Αύγουστο να δουλεύουμε δεν υπάρχει περίπτωση να προλάβουμε! Φέτος δεν προλαβαίναμε όταν λειτουργούσαν και τα άλλα έξι μαζί και ήμασταν σύνολο έντεκα στο νησί, πόσω μάλλον τώρα».
Για το πρόβλημα με την πυρήνα και τα άλλα ελαιοτριβεία που υπολειτουργούν ο κ. Πιζήμολας δηλώνει χαρακτηριστικά: «Πιστεύω ότι θα μπορούσε να βρεθεί μια λύση και θα έπρεπε να έχει βρεθεί πολύ πριν ξεκινήσει η ελαιοκομική περίοδος. Όλοι γνώριζαν ότι το πυρηνελαιουργείο ήταν σε μια κατάσταση δύσκολη, το οποίο είναι άλλο θέμα το πώς και γιατί βρίσκεται σε αυτή την κατάσταση, αλλά νομίζω ότι ίσως να μην κατάλαβαν πόση παραγωγή υπήρχε φέτος στο νησί. Όσα χρόνια είμαι εγώ εδώ στο ελαιοτριβείο δεν έχουμε ξαναδεί τόσο μεγάλη παραγωγή.
Θα έπρεπε να βρεθεί μια λύση για τα ελαιοτριβεία που δουλεύουν με αυτό το σύστημα, να αποθηκεύσουν την πυρήνα τους επειδή είναι ρευστή και δεν στοιβάζεται. Σε ολόκληρό το νησί θα έπρεπε να υπάρχει ένας χώρος δέκα στρέμματα, όσο χρειάζεται, τουλάχιστον για να εξυπηρετηθεί ο κόσμος και να μην μείνει στη μέση της παραγωγής. Με τις οικονομικές συνθήκες που υπάρχουν τώρα, είναι αμαρτία ο κόσμος να έχει ελιές στα δέντρα, να τις βλέπει και μην μπορεί να τις μαζέψει. Ακόμη και τώρα νομίζω ότι μπορεί να βρεθεί λύση».
Όσο για τον τρόπο που έλυσαν εκείνοι αυτό το πρόβλημα ο ίδιος κατέληξε λέγοντας: «Πριν οκτώ χρόνια περίπου, τα ελαιοτριβεία δούλευαν με προσωρινή άδεια λειτουργίας. Λόγω των οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενημερωθήκαμε ότι έπρεπε να συμμορφωθούμε με τους νόμους για να πάρουμε κανονική άδεια και το πιο σοβαρό ζήτημα ήταν φυσικά τα απόβλητα. Μας πρότειναν να βρούμε έναν αποθηκευτικό χώρο για υδατοδεξαμενή. Για να βρεθεί τέτοιος χώρος υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις. Να απέχει κάποια μέτρα από τον οικισμό, μακριά από γεωτρήσεις, κεντρικούς δρόμους. Ευτυχώς εμείς βρήκαμε τον χώρο, σε χαμηλότερο ύψος από το ελαιοτριβείο και τα απόβλητα καταλήγουν εκεί, αφού επεξεργαστούν, με φυσική ροή».